STIMPSTAMP
Geschreven door Miep Zielhuis
Kenmerken
Genre & Stijl
Tragikomedie, Overig
Duur
Onbekend
Rollen
Onbekend
Spelers
Onbekend
Rolverdeling
4-5 vrouwen, 3-4 mannen
Leeftijd doelgroep
Onbekend
Over deze tekst
Eerste opvoering
Nog geen eerste opvoering
In het kort / Thematiek / Logline
Persoonlijke ontwikkelingsachterstanden en rolwisselingen maken een gesloten rigide gezin tot een onontwarbare kluwen. Voor alle betrokkenen is het onmogelijk zich hieruit te bevrijden. Door de naderende jaren-60 tijdgeest ontstaat een generatiekloof dat ontaardt in een strijd op leven en dood.
Samenvatting
‘Mammie’, de moeder van het gezin, zit man en kinderen consequent dwars zolang niet alle aandacht naar haar uitgaat. Vader is aan de drank en verlegd zijn seksuele aandacht naar‘Lammie’, de jongste dochter, die ogenschijnlijk zwakbegaafd is maar intussen alles in de gaten heeft en daar op wonderlijke poëtische wijze verslag van doet. Zoon Henk, een beroepsmilitair in knap uniform en Mammie's oogappel, komt aanvankelijk met een mooie verloofde thuis maar die wordt door moeder weggepest omdat ze te volmaakt is. Wanneer Henk vervolgens met een nieuwe verloofde op de proppen komt, de lelijke ongeschoolde wees Drika, is moeder uiteraard content, al moet Drika nog wel ABN leren spreken. Dochter Francien durft als enige te rebelleren tegen het schrikbewind van moeder. Ze weigert kinderen te baren. Als ze vanwege haar huwelijk wordt ontslagen en ook nog erachter komt dat Havank haar heeft bedrogen met een andere vrouw is voor haar de maat vol. Ze wil scheiden. Dit allemaal tot ongenoegen van moeder, die aan een altijd aanwezige sluimerende vorm van verlatingsangst lijdt. Het manipulerende gedrag van laatstgenoemde begint zelfs psychopate trekken te vertonen. Dit levert zowel rauwe als hilarische taferelen op in “Huize Mammie”.
Fragment
(SCENE TUSSEN MAMMIE EN JONGSTE DOCHTER van 15 jaar)
MAMMIE
Van wie hou je het meest…….Lammie?!?
LAMMIE
Ik hou het meest van juf Hanneke…..van schooltje,,,,,,
MAMMIE
Juf Hanneke?!?!?!?!?!? Van schooltje?!?!?!?
LAMMIE
Grapje……..van Mammie natuurlijk……
MAMMIE
Jij krijg een lekker gebakje………………….……….
LAMMIE
Jaaaaaaaaaa!
MAMMIE
Maar dan moet je eerst je broodpap opeten………
(Lammie eet broodpap en daarna het gebakje, Mammie tikt driftig met de breipennen)
MAMMIE
Lekker hé!
LAMMIE
Ik wil naar schooltje!
MAMMIE
Dat gaat niet………(houdt haar hand tegen voorhoofd van Lammie) Je gloeit helemaal….. Zo kan je niet meedoen met die wilde spelletjes….. gymnastiek noemen ze dat….. met van die rare namen……klimrek….zwaantje maken…..apekooi……
LAMMIE (citeert uit haar hoofd)
Kinderpret en meer beestachtig fijn…….werp ik mij door gympennevels en wat dies meer naar angst Nevada riekend schoeisel zij….. over bokjes afbezoedelde zadeldek en veeg mij uit op de vloer van gum…
(stilte)
Mogen Babsje en Doesje komen spelen?
MAMMIE
Natuurlijk mogen ze komen spelen. …..
(stilte)
MAMMIE (houdt haar breiwerk omhoog). Mooi hè?.....Wat grijs…….Zal ik er geel bij doen? Nee dat maakt je nog bleker……. Rood staat haar niet. Blauw dan maar. Ik moet blauw hebben, waar heb ik blauw. Hoe kom ik aan blauw. Zakken vol, waar is het blauw……..(gaat weer driftig breien)
LAMMIE( leest schrijvend hardop). metalen…. striepen……. under………. klamme……. kinderoksels……tik…..tak……tik……tak…
MAMMIE
Dat vestje van Francien, daar zit blauw in, draagt ze toch niet…heeft ze nooit gedragen, mevrouw vond het niet mooi genoeg. Dat ga ik uithalen……..oersterk die wol …. niet dat smerige synthetische spul wat ze tegenwoordig hebben. Het kriebelt ook niet op je velletje ….. hoef je er geen hemdje onder te dragen…..dat scheelt weer………
LAMMIE (leest schrijvend hardop)
Gedrigde……..armpjes……gewichte……armpjes…..ge….ge….gersten……
Korrel……..GERSTENKORREL…..
MAMMIE
Ja…….. Gerstekorrel dat is leuk……..is weer eens wat anders dan die ribbelsteek……dat eeuwige open acajou. ……
LAMMIE(leest schrijvend hardop)
GEJOCHT! ………gibbeniep……. uile……grifgekalkte……. geuteweil……
MAMMIE
Waaierpatroon? Schelpenpatroon? Schuine kabel? Het moet ook weer niet te ouwelijk worden. Dan krijg je zo’n lijzig gezichtje….. Ik doe averecht met boertjes en boerinnetjes. Dat zal Lammie leuk staan. He Lammie of de riviersteek.Lammie?(stilte) Lammie? Ben je lief aan het tekenen!…… Lammie!
LAMMIE(leest schrijvend hardop)
Jeppende….hardetred….fetjistik…… ude…….ude….BANKSTEL!
MAMMIE
Mijn stiefmoeder, opoe Garrechien weet je wel, heeft eens een trui met vogeltjes gebreid, zo strak dat mijn armen stijf stonden…..Ik leek wel een vogelverschrikker en jeuken dat dat deed. Ja mijn stiefmoeder deed dat. Ze hield meer van haar kanariepietjes dan van mij. Ze had er een stuk of tien in een kooitje en zingen die krengen, de hele godsganse dag door. s´Nacht gooide ze een doek over de kooi. En de volgende dag had de kat ze opgegeten en dan pakte ze dat beest op en wreef ze met zijn neus net zo hard over de tralies dat het bloed eruit spoot, ajakkes. Ze sloeg ons ook. Moesten we sokken breien op vier pennen en als de hiel niet goed was, trok ze het uit en moesten we opnieuw beginnen, mijn zusjes en ik. Alleen de jongste daar was ze lief tegen, dat was nog een baby toen dat mens bij ons in huis kwam, die wist niet beter. Wanten moesten we ook breien, verschrikkelijk die duim. En als het niet goed was dan maar weer slaan. En in die hete zomers met onze stoel op de stoep…….. met zweet, bloed en tranen moesten we katoenen maandlappen breien. Je was blij als het af was. Maar dan begon ze gemeen te lachen en gaf ze ons een schaar en moesten we er een gat in knippen en dan weer dichtmazen, zo leerde ze ons sokken stoppen. Doen ze nu niet meer. Kapot, weggooien maar………
LAMMIE
Wat zijn maandlappen……..
MAMMIE
Weet je dat niet!………
LAMMIE
Die gooi je toch weg……maandlappen gooi je weg……. net als maandverband.
MAMMIE
Nee hoor dat is zonde….
LAMMIE
Moest je dan iedere keer weer nieuwe breien……..
MAMMIE
We wasten ze gewoon uit, zoals je alles uitwaste, luiers……zakdoeken…..met groene zeep op het wasbord en boenen maar. Ja die maandlappen waren moeilijk schoon te krijgen. Ik was een jaar of tien toen ik eens een keer onder het bed van mijn oudste zus kroop en daar stond een stenen po met een deksel erop. Dat vond ik toch zo gek, een po met een deksel. Toen tilde ik die dekstel op, lagen er allemaal lapjes in water met bloed…. Deze wol neem ik…..
LAMMIE (leest schrijvend hardop)
Huifgebeb…….….. mi…… veurgeufke…… rein…… huifgebeb….. …… mi….. spuuggevuugde……rein…... huifgebeb….. mi….. tabbernaggel…… virool?
MAMMIE
Ben je aan het tekenen…….Laat eens zien ……..O, dat is niks………(Mammie maakt een prop van het papier en gooit het weg)
LAMMIE
Gemeen……..gemeen…………gemeen………dat is gemeen…..
MAMMIE (hijgt)
Ik krijg hartkloppingen en dan moet dokter Jesutius weer komen…….
LAMMIE
Gemeen….gemeen……..gemeen….
MAMMIE
Nu heb ik hartkloppingen……..zie je nu wat je me aandoet……nu moet ik dr. Jesutius bellen……(loopt naar de gang waar de telefoon hangt)
LAMMIE (schrijft en citeert langzaam)
Insteken met die pen …………doorhalen met die pen ……mij af laten gaan met die pen…………..een recht is een averecht! (Mammie komt terug in haar nieuwe jurk) Oooooo je lijkt wel een filmster…..
MAMMIE (heeft haar mooiste jurk aangetrokken)
O…..die jurk…. dat is een oud ding……
LAMMIE
Dat is de New Look……
(SCENE TUSSEN MAMMIE EN HAAR OUDSTE DOCHTER van 27 jaar)
MAMMIE
Ik heb je gisteren nog gebeld maar je nam niet op. Daarna ook niet……Ik heb wel vier keer gebeld…..
FRANCIEN
Overdag……….. dan ben ik er niet, dat weet je toch…….
MAMMIE
Daarom kan ik het wel blijven proberen….
FRANCIEN
Waarom bel je s’ avonds niet.
MAMMIE
Nee… ik dacht…… misschien ben je wel…….
FRANCIEN
Wat…..
MAMMIE
ZIEK!!!!!
FRANCIEN
Zie ik er zo uit…….
MAMMIE
Nou ik dacht misschien is dat werk wat je doet wel te zwaar voor je…..
FRANCIEN
Nee hoor……
MAMMIE
Kun je dat werk wel aan…….
FRANCIEN
Ja hoor, het is leuk en het betaalt goed. Ik hoef geen alimentatie……hij stopt dat geld maar in zijn reet……..
MAMMIE
Francien!!!!!! (zwak stemmetje)
Heb je je broer gesproken…..
FRANCIEN
Wat…….
MAMMIE
Dat ik niet lang meer heb.……
FRANCIEN
Dat zal wel…….
MAMMIE
Ik lig op sterven Francien……
FRANCIEN
Ja Mammie…….
MAMMIE
Dokter Jesutius was hier en hij zegt het ook…….echt waar….ik heb niet lang meer………
FRAANCIEN
Jij hebt je hele leven al niet lang meer….heeft hij je weer met zijn handen over je borstkasje gestreken……..
MAMMIE
Je eigen moeder Francien….. je eigen moeder gaat dood…… ik weet als geen ander wat het is om geen moeder te hebben… Francien je laat me toch niet in de steek………
FRANCIEN
In de steek….in de steek…….Jij voelde je al in de steek gelaten toen ik mijn eerste stapjes zette………zo voelde jij dat…..je was niet blij dat ik leerde lopen…..nee ik want ik liep van je weg………ik was nog een baby notabene……… Wie voelt zich nou een klein kind in de steek gelaten…….……
MAMMIE
Maar nu ik dood ga…….
FRANCIEN
Ja hoor……..
MAMMIE
Is dat veel erger……….
FRANCIEN
Erg, erg, erg………Mijn hele leven hoor ik niets anders. Je Mammie gaat dood…. Wees lief want anders krijgt Mammie het aan haar hart en als je stout bent dan is het jouw schuld…….dan heb jij Mammie doodgemaakt en dan steekt Mammie haar vinger boven het graf uit en doet dan zo….. niet zo (Francien beweegt haar hand en vinger heen en weer) maar zo (Francien houdt haar hand stil en beweegt alleen de vinger heen en weer) En dat hoorde ik dan iedere dag en op het laatst dacht ik….leeft ze nou nog…… wa……......
MAMMIE (valt in de rede)
Het is een wonder zegt dokter Jesutius….. dat ik nog leef met zo’n zwak hart…….
(stilte)
MAMMIE
Ik heb een graf besteld voor twee plaatsen…….
FRANCIEN
Ach wat schattig. De dood zal JULLIE niet scheiden. Liggen jullie naast elkaar of boven elkaar? Ligt u bovenop?
MAMMIE
Nee niet voor Lubbert en mij maar voor jou en mij……
FRANCIEN
Wat …..
MAMMIE
Ja…..moeder en dochter samen in één graf……
FRANCIEN
Ja maar ik ga niet dood…….
MAMMIE
Dat moet je niet zeggen…..er kan wel iets met je gebeuren waardoor …
FRANCIEN
Ik niet hoor……
MAMMIE
Je moet altijd voorbereid zijn…….
FRANCIEN
Nee hoor…..dat is geen leven….
MAMMIE
Je kunt toch een ongeluk krijgen……
FRANCIEN
Hoor eens als er één dood moet gaan dat ben jij het….
MAMMIE
Zeg dat niet meisje……
FRANCIEN
Jij bent aan de beurt…….. niet ik……..
MAMMIE
Zeg nooit nooit…. Er kan zomaar iets……
FRANCIEN
Jij bent oud en ik ben jong. Ik heb mijn hele leven nog voor me....dat heeft de natuur zo bepaald…….dus ga jij eerst……..
(Mammie rijst overeind in bed en grijpt Francien naar de keel)
MAMMIE
Zeg dat niet…….als ik ga……..dan jij ook…………we gaan samen….hoor je……samen…………Je laat me niet alleen dood gaan……
(SCENE TUSSEN MAMMIE EN JONGSTE DOCHTER van 15 jaar)
MAMMIE
Van wie hou je het meest…….Lammie?!?
LAMMIE
Ik hou het meest van juf Hanneke…..van schooltje,,,,,,
MAMMIE
Juf Hanneke?!?!?!?!?!? Van schooltje?!?!?!?
LAMMIE
Grapje……..van Mammie natuurlijk……
MAMMIE
Jij krijg een lekker gebakje………………….……….
LAMMIE
Jaaaaaaaaaa!
MAMMIE
Maar dan moet je eerst je broodpap opeten………
(Lammie eet broodpap en daarna het gebakje, Mammie tikt driftig met de breipennen)
MAMMIE
Lekker hé!
LAMMIE
Ik wil naar schooltje!
MAMMIE
Dat gaat niet………(houdt haar hand tegen voorhoofd van Lammie) Je gloeit helemaal….. Zo kan je niet meedoen met die wilde spelletjes….. gymnastiek noemen ze dat….. met van die rare namen……klimrek….zwaantje maken…..apekooi……
LAMMIE (citeert uit haar hoofd)
Kinderpret en meer beestachtig fijn…….werp ik mij door gympennevels en wat dies meer naar angst Nevada riekend schoeisel zij….. over bokjes afbezoedelde zadeldek en veeg mij uit op de vloer van gum…
(stilte)
Mogen Babsje en Doesje komen spelen?
MAMMIE
Natuurlijk mogen ze komen spelen. …..
(stilte)
MAMMIE (houdt haar breiwerk omhoog). Mooi hè?.....Wat grijs…….Zal ik er geel bij doen? Nee dat maakt je nog bleker……. Rood staat haar niet. Blauw dan maar. Ik moet blauw hebben, waar heb ik blauw. Hoe kom ik aan blauw. Zakken vol, waar is het blauw……..(gaat weer driftig breien)
LAMMIE( leest schrijvend hardop). metalen…. striepen……. under………. klamme……. kinderoksels……tik…..tak……tik……tak…
MAMMIE
Dat vestje van Francien, daar zit blauw in, draagt ze toch niet…heeft ze nooit gedragen, mevrouw vond het niet mooi genoeg. Dat ga ik uithalen……..oersterk die wol …. niet dat smerige synthetische spul wat ze tegenwoordig hebben. Het kriebelt ook niet op je velletje ….. hoef je er geen hemdje onder te dragen…..dat scheelt weer………
LAMMIE (leest schrijvend hardop)
Gedrigde……..armpjes……gewichte……armpjes…..ge….ge….gersten……
Korrel……..GERSTENKORREL…..
MAMMIE
Ja…….. Gerstekorrel dat is leuk……..is weer eens wat anders dan die ribbelsteek……dat eeuwige open acajou. ……
LAMMIE(leest schrijvend hardop)
GEJOCHT! ………gibbeniep……. uile……grifgekalkte……. geuteweil……
MAMMIE
Waaierpatroon? Schelpenpatroon? Schuine kabel? Het moet ook weer niet te ouwelijk worden. Dan krijg je zo’n lijzig gezichtje….. Ik doe averecht met boertjes en boerinnetjes. Dat zal Lammie leuk staan. He Lammie of de riviersteek.Lammie?(stilte) Lammie? Ben je lief aan het tekenen!…… Lammie!
LAMMIE(leest schrijvend hardop)
Jeppende….hardetred….fetjistik…… ude…….ude….BANKSTEL!
MAMMIE
Mijn stiefmoeder, opoe Garrechien weet je wel, heeft eens een trui met vogeltjes gebreid, zo strak dat mijn armen stijf stonden…..Ik leek wel een vogelverschrikker en jeuken dat dat deed. Ja mijn stiefmoeder deed dat. Ze hield meer van haar kanariepietjes dan van mij. Ze had er een stuk of tien in een kooitje en zingen die krengen, de hele godsganse dag door. s´Nacht gooide ze een doek over de kooi. En de volgende dag had de kat ze opgegeten en dan pakte ze dat beest op en wreef ze met zijn neus net zo hard over de tralies dat het bloed eruit spoot, ajakkes. Ze sloeg ons ook. Moesten we sokken breien op vier pennen en als de hiel niet goed was, trok ze het uit en moesten we opnieuw beginnen, mijn zusjes en ik. Alleen de jongste daar was ze lief tegen, dat was nog een baby toen dat mens bij ons in huis kwam, die wist niet beter. Wanten moesten we ook breien, verschrikkelijk die duim. En als het niet goed was dan maar weer slaan. En in die hete zomers met onze stoel op de stoep…….. met zweet, bloed en tranen moesten we katoenen maandlappen breien. Je was blij als het af was. Maar dan begon ze gemeen te lachen en gaf ze ons een schaar en moesten we er een gat in knippen en dan weer dichtmazen, zo leerde ze ons sokken stoppen. Doen ze nu niet meer. Kapot, weggooien maar………
LAMMIE
Wat zijn maandlappen……..
MAMMIE
Weet je dat niet!………
LAMMIE
Die gooi je toch weg……maandlappen gooi je weg……. net als maandverband.
MAMMIE
Nee hoor dat is zonde….
LAMMIE
Moest je dan iedere keer weer nieuwe breien……..
MAMMIE
We wasten ze gewoon uit, zoals je alles uitwaste, luiers……zakdoeken…..met groene zeep op het wasbord en boenen maar. Ja die maandlappen waren moeilijk schoon te krijgen. Ik was een jaar of tien toen ik eens een keer onder het bed van mijn oudste zus kroop en daar stond een stenen po met een deksel erop. Dat vond ik toch zo gek, een po met een deksel. Toen tilde ik die dekstel op, lagen er allemaal lapjes in water met bloed…. Deze wol neem ik…..
LAMMIE (leest schrijvend hardop)
Huifgebeb…….….. mi…… veurgeufke…… rein…… huifgebeb….. …… mi….. spuuggevuugde……rein…... huifgebeb….. mi….. tabbernaggel…… virool?
MAMMIE
Ben je aan het tekenen…….Laat eens zien ……..O, dat is niks………(Mammie maakt een prop van het papier en gooit het weg)
LAMMIE
Gemeen……..gemeen…………gemeen………dat is gemeen…..
MAMMIE (hijgt)
Ik krijg hartkloppingen en dan moet dokter Jesutius weer komen…….
LAMMIE
Gemeen….gemeen……..gemeen….
MAMMIE
Nu heb ik hartkloppingen……..zie je nu wat je me aandoet……nu moet ik dr. Jesutius bellen……(loopt naar de gang waar de telefoon hangt)
LAMMIE (schrijft en citeert langzaam)
Insteken met die pen …………doorhalen met die pen ……mij af laten gaan met die pen…………..een recht is een averecht! (Mammie komt terug in haar nieuwe jurk) Oooooo je lijkt wel een filmster…..
MAMMIE (heeft haar mooiste jurk aangetrokken)
O…..die jurk…. dat is een oud ding……
LAMMIE
Dat is de New Look……
(SCENE TUSSEN MAMMIE EN HAAR OUDSTE DOCHTER van 27 jaar)
MAMMIE
Ik heb je gisteren nog gebeld maar je nam niet op. Daarna ook niet……Ik heb wel vier keer gebeld…..
FRANCIEN
Overdag……….. dan ben ik er niet, dat weet je toch…….
MAMMIE
Daarom kan ik het wel blijven proberen….
FRANCIEN
Waarom bel je s’ avonds niet.
MAMMIE
Nee… ik dacht…… misschien ben je wel…….
FRANCIEN
Wat…..
MAMMIE
ZIEK!!!!!
FRANCIEN
Zie ik er zo uit…….
MAMMIE
Nou ik dacht misschien is dat werk wat je doet wel te zwaar voor je…..
FRANCIEN
Nee hoor……
MAMMIE
Kun je dat werk wel aan…….
FRANCIEN
Ja hoor, het is leuk en het betaalt goed. Ik hoef geen alimentatie……hij stopt dat geld maar in zijn reet……..
MAMMIE
Francien!!!!!! (zwak stemmetje)
Heb je je broer gesproken…..
FRANCIEN
Wat…….
MAMMIE
Dat ik niet lang meer heb.……
FRANCIEN
Dat zal wel…….
MAMMIE
Ik lig op sterven Francien……
FRANCIEN
Ja Mammie…….
MAMMIE
Dokter Jesutius was hier en hij zegt het ook…….echt waar….ik heb niet lang meer………
FRAANCIEN
Jij hebt je hele leven al niet lang meer….heeft hij je weer met zijn handen over je borstkasje gestreken……..
MAMMIE
Je eigen moeder Francien….. je eigen moeder gaat dood…… ik weet als geen ander wat het is om geen moeder te hebben… Francien je laat me toch niet in de steek………
FRANCIEN
In de steek….in de steek…….Jij voelde je al in de steek gelaten toen ik mijn eerste stapjes zette………zo voelde jij dat…..je was niet blij dat ik leerde lopen…..nee ik want ik liep van je weg………ik was nog een baby notabene……… Wie voelt zich nou een klein kind in de steek gelaten…….……
MAMMIE
Maar nu ik dood ga…….
FRANCIEN
Ja hoor……..
MAMMIE
Is dat veel erger……….
FRANCIEN
Erg, erg, erg………Mijn hele leven hoor ik niets anders. Je Mammie gaat dood…. Wees lief want anders krijgt Mammie het aan haar hart en als je stout bent dan is het jouw schuld…….dan heb jij Mammie doodgemaakt en dan steekt Mammie haar vinger boven het graf uit en doet dan zo….. niet zo (Francien beweegt haar hand en vinger heen en weer) maar zo (Francien houdt haar hand stil en beweegt alleen de vinger heen en weer) En dat hoorde ik dan iedere dag en op het laatst dacht ik….leeft ze nou nog…… wa……......
MAMMIE (valt in de rede)
Het is een wonder zegt dokter Jesutius….. dat ik nog leef met zo’n zwak hart…….
(stilte)
MAMMIE
Ik heb een graf besteld voor twee plaatsen…….
FRANCIEN
Ach wat schattig. De dood zal JULLIE niet scheiden. Liggen jullie naast elkaar of boven elkaar? Ligt u bovenop?
MAMMIE
Nee niet voor Lubbert en mij maar voor jou en mij……
FRANCIEN
Wat …..
MAMMIE
Ja…..moeder en dochter samen in één graf……
FRANCIEN
Ja maar ik ga niet dood…….
MAMMIE
Dat moet je niet zeggen…..er kan wel iets met je gebeuren waardoor …
FRANCIEN
Ik niet hoor……
MAMMIE
Je moet altijd voorbereid zijn…….
FRANCIEN
Nee hoor…..dat is geen leven….
MAMMIE
Je kunt toch een ongeluk krijgen……
FRANCIEN
Hoor eens als er één dood moet gaan dat ben jij het….
MAMMIE
Zeg dat niet meisje……
FRANCIEN
Jij bent aan de beurt…….. niet ik……..
MAMMIE
Zeg nooit nooit…. Er kan zomaar iets……
FRANCIEN
Jij bent oud en ik ben jong. Ik heb mijn hele leven nog voor me....dat heeft de natuur zo bepaald…….dus ga jij eerst……..
(Mammie rijst overeind in bed en grijpt Francien naar de keel)
MAMMIE
Zeg dat niet…….als ik ga……..dan jij ook…………we gaan samen….hoor je……samen…………Je laat me niet alleen dood gaan……
Andere theaterteksten
Van Miep Zielhuis
STIMPSTAMP
4-5 v, 3-4 m
Eenvoudige huisvrouw is 30 jaar getrouwd met een man die vanwege zijn werk weinig thuis is. Onder het mom van het ideale gezin met liefhebbende moedere eist de noodlijdende vrouw op straffe des doods dat de gezinsleden er voor haar moeten zijn. Dit gaat ten koste van de persoonijke ontwikkeling van haar drie kinderen die hun achterstand ieder op hun eigen wijze profileren. De oudste dochter probeert het huis nog uit te komen door te trouwen met de man die haar moeder adoreert. De middelste zoon is beroepsmilitair en woont nog steeds thuis omdat hij en zijn moeder niet zonder elkaar kunnen hetgeen de partnerkeuze van de zoon bemoeilijkt. De jongste dochter, een nakomertje, wendt achterlijkheid voor om moeder gelukkig te maken door voor altijd bij haar te blijven. De vader wordt door moeder gezien als een soort van levensverzekering en kan hem niet bieden wat je van een echtgenote mag verwachten. Daardoor raakt hij aan de drank en verlegt zijn sexuele aandacht naar zijn toch al niet weerbare jongste dochter. Door subtiele manipulaties transformeert moeder zich tot een onmisbare spil van het gezin. Deze worden grimmiger naarmate haar kroost het nest dreigt te verlaten. Met ogenschijnlijke details, zoals het breien van een overgooier en het drinken van bananenlikeur, bedenken alle leden van dit gezin, binnen dit verstikkkende, bekrompen en provinciaals milieu, hun eigen overlevingsstrategie. Als rode draad, dwars door het geheel, loopt de cultuuromslag van de jaren 50 naar de jaren 60.